تکمیل ظرفیت دانشگاه
تکمیل ظرفیت دانشگاه یا تکمیل جای خالی در دانشگاه، فرصتی برای افرادی است که در انتخاب رشته خود قبول نشده‌اند یا از رشته فعلی خود راضی نیستند. این فرایند معمولاً در مقاطع مختلف و برای دوره‌های روزانه، شبانه، پردیس خودگردان، غیرانتفاعی، پیام نور و دانشگاه آزاد انجام می‌شود.تا انتهای مقاله با کنکور آسان است همراه باشید.
بعد از اعلام نتایج آزمون‌های سراسری در تمامی دانشگاه‌های سراسری و آزاد، داوطلبان با سه دسته روبرو می‌شوند. در دسته اول، افرادی قرار می‌گیرند که از قبولی خود راضی هستند و در رشته‌ی انتخابی خود ثبت نام می‌کنند. دسته دوم شامل افرادی است که از قبولی در رشته فعلی خود راضی نیستند و به دنبال قبولی در رشته‌ی دیگری هستند. دسته سوم نیز شامل افرادی است که با اعلام نتایج نهایی، کلمه “مردود” را می‌بینند و قبولی برای آنها صادر نمی‌شود.
هر ساله به دلیل عدم ثبت نام برخی از داوطلبان در رشته‌های قبولی خود، تعدادی از ظرفیت‌های رشته‌ها خالی می‌ماند. واحد آموزش دانشگاه‌های سراسری این ظرفیت‌های خالی را به سازمان سنجش و تمامی واحدهای دانشگاه آزاد اعلام می‌کند. در آذر و دی ماه، در صورت فراهم بودن شرایط، سازمان‌های مربوطه معمولاً به برگزاری تکمیل ظرفیت برای پذیرش دانشجویان می‌پردازند.
تکمیل ظرفیت در تمامی مقاطع بر اساس کارنامه اولیه آزمون مربوطه انجام می‌شود. تمامی داوطلبانی که بر اساس اعلام نتایج اولیه مجاز به انتخاب رشته در دوره‌های مورد نظر شده‌اند، می‌توانند در تکمیل ظرفیت شرکت کنند. به دلیل اهمیت این مرحله، شرایط و جزئیات تکمیل ظرفیت دانشگاه‌های سراسری و آزاد بررسی شده‌اند و به سوالات مربوط به تکمیل ظرفیت و روند آن پاسخ داده شده است.
تکمیل ظرفیت دانشگاه سراسری چیست و چگونه انجام می شود
تکمیل ظرفیت دانشگاه سراسری یک روند است که به منظور پر کردن صندلی‌های خالی در دانشگاه‌ها در تمامی مقاطع تحصیلی انجام می‌شود. این فرایند شامل دوره‌های کاردانی، کارشناسی پیوسته و ناپیوسته، کارشناسی ارشد و دکتری است. هر ساله، تعداد زیادی از افراد تمایل دارند در این مرحله از پذیرش شرکت کنند تا در رشته‌ی مورد علاقه خود قبول شوند. چند سال اخیر تکمیل ظرفیت تغییراتی را تجربه کرده است و به همین دلیل، توضیحات مربوط به تعریف تکمیل ظرفیت و روند آن ارائه شده است. همچنین، شرح مراحل ثبت نام در دانشگاه سراسری برای تمامی مقاطع به طور کامل آورده شده است.
تکمیل ظرفیت دوره کاردانی دانشگاه های سراسری
تکمیل ظرفیت در دوره کاردانی دانشگاه‌های سراسری عبارت است از پذیرش دانشجویان در رشته‌های کاردانی که به عنوان یک دوره دو ساله برای فارغ‌التحصیلان مقطع دیپلم رشته‌های فنی حرفه‌ای، کاردانش و رشته‌های نظری ارائه می‌شود. ثبت نام در این رشته‌ها بر اساس دو روش با کنکور و بدون کنکور انجام می‌شود. هر ساله، تعداد زیادی از افراد در این مقطع علاقه‌مند به انتخاب رشته هستند، که برخی از آنان موفق به قبولی می‌شوند و برخی دیگر در اعلام نتایج کنکور کاردانی با کلمه “مردود” روبرو می‌شوند. افرادی که قبول نشده‌اند، به دنبال اخبار و اطلاعیه‌های مربوط به تکمیل ظرفیت هستند.
سال گذشته، تکمیل ظرفیت کاردانی فنی حرفه‌ای تنها برای رشته‌های بدون کنکور این مقطع برگزار شد و در ماه دی انجام پذیرفت. اگر ظرفیت‌های ارائه شده پر نشوند، پیش‌بینی می‌شود که در ماه دی فرآیند تکمیل ظرفیت کاردانی فنی حرفه‌ای برگزار شود.
تکمیل ظرفیت دوره کاردانی به کارشناسی در دانشگاه‌های سراسری
اگر دارندگان مدرک فوق‌دیپلم تمایل به ادامه تحصیل داشته باشند، می‌توانند در آزمون کاردانی به کارشناسی پیوسته شرکت کنند. پذیرش در این مقطع در دوره‌های روزانه، شبانه، غیرانتفاعی، دانشگاه آزاد و علمی کاربردی به صورت با کنکور و بدون کنکور انجام می‌شود. در سال گذشته، هیچ گونه پذیرشی در مقطع کاردانی به کارشناسی به عنوان تکمیل ظرفیت برگزار نشد. به جای آن، ظرفیت‌های خالی هر رشته بر اساس سوابق تحصیلی در ماه بهمن ماه باز شده و دانشجوها پذیرفته شدند.
لازم به ذکر است که آخرین دوره ثبت نام برای تکمیل ظرفیت کاردانی به کارشناسی مربوط به سال ۹۸ بوده است. پیش‌بینی می‌شود که در سال جاری نیز تکمیل ظرفیت در مقطع کارشناسی ناپیوسته مانند سال گذشته انجام شود و هیچ ثبت نامی با عنوان تکمیل ظرفیت کاردانی به کارشناسی صورت نگیرد.
تکمیل ظرفیت کنکور سراسری
آزمون کنکور سراسری، یکی از بزرگترین و پرجمعیت‌ترین آزمون‌ها است که توسط سازمان سنجش برگزار می‌شود. این آزمون امکان پذیرش دانشجو در دوره‌های روزانه، شبانه، پردیس خودگردان، غیرانتفاعی، پیام نور و دانشگاه آزاد را فراهم می‌کند. تا سال ۹۶، پس از اعلام نتایج نهایی کنکور سراسری، سازمان سنجش با ارائه فرصتی دوباره، به داوطلبانی که قبولی در کنکور سراسری نداشتند یا از رشته مورد نظر خود رضایت نداشتند، امکان ثبت نام در تکمیل ظرفیت کنکور سراسری برای ورودی بهمن ماه را فراهم می‌کرد.
اما امروزه، سازمان سنجش اقدامی در راستای برگزاری تکمیل ظرفیت کنکور سراسری نمی‌کند. به جای آن، ظرفیت‌های باقی‌مانده خود را بر اساس ثبت نام بدون کنکور سراسری در بهمن ماه تکمیل می‌کند. در سال گذشته، مرحله‌ای تحت عنوان تکمیل ظرفیت کنکور سراسری برگزار نشد و در سال‌های بعدی نیز پیش‌بینی می‌شود که طبق روال سال گذشته، تمامی رشته‌هایی که دارای ظرفیت خالی هستند، به صورت بدون کنکور و در ماه بهمن، دانشجو پذیرفته شوند.
تکمیل ظرفیت کارشناسی ارشد دانشگاه‌های سراسری
مرحله تکمیل ظرفیت کارشناسی ارشد یکی از مراحل مهم و مورد توجه شرکت‌کنندگان در آزمون کارشناسی ارشد است. این مرحله به منظور پر کردن ظرفیت‌های خالی در دانشگاه‌های تحت نظارت سازمان سنجش برگزار می‌شود. در مرحله تکمیل ظرفیت، داوطلبان می‌توانند بر اساس نتایج آزمون کارشناسی ارشد، رشته و محل تحصیل خود را انتخاب کنند. این امکان برای دانشجویان در رشته‌های روزانه، نوبت دوم، پیام نور، غیرانتفاعی و پردیس خودگردان فراهم است. لازم به ذکر است که در سال گذشته، با توجه به ارائه شرایط ثبت نام بر اساس سوابق تحصیلی در مقطع کارشناسی ارشد، مرحله تکمیل ظرفیت انجام شد و ظرفیت‌های خالی هر رشته و محل تحصیل از طریق سوابق تحصیلی تکمیل شدند.
تکمیل ظرفیت دکتری دانشگاه‌های سراسری
فرآیند پذیرش در مقطع دکتری دارای دو روش کنکوری و غیرکنکوری است. در روش غیرکنکوری، ثبت نام داوطلبان استعداد درخشان را شامل می‌شود. اما پذیرش از طریق روش کنکوری دکتری تنها با آزمون کتبی انجام نمی‌شود، بلکه افرادی که تمایل به ورود به این مقطع دارند، باید به علاوه آزمون کتبی، در مصاحبه دکتری نیز شرکت کنند.
هر سال شاهد آن هستیم که بسیاری از داوطلبان علیرغم قبولی در آزمون کتبی و شفاهی دکتری، به دلایل مختلف ثبت نام خود را تکمیل نمی‌کنند. به همین دلیل، برخی از ظرفیت‌های مربوط به این رشته‌ها خالی می‌مانند. در سال‌های گذشته، تکمیل ظرفیت دکتری با تکمیل صندلی‌های خالی هر رشته تا اواخر ماه مهر انجام می‌شد. اما از سال ۹۷ با تصویب شورای آموزش کشور، عملاً تکمیل ظرفیت دکتری حذف شد و تاکنون هیچ تکمیل ظرفیتی برای این مقطع صورت نگرفته است. بنابراین، بر اساس آخرین اطلاعات موجود، تکمیل ظرفیت دکتری سراسری برگزار نمی‌شود!
تکمیل ظرفیت دانشگاه آزاد: مفهوم و روند اجرای آن
دانشگاه آزاد به عنوان یکی از بزرگترین دانشگاه‌ها در خاورمیانه شناخته می‌شود و در حال حاضر در تمامی شهرها شعبه‌های خود را ایجاد کرده است. اعتبار مدرک دانشگاه آزاد نسبت به بسیاری از دانشگاه‌ها بسیار بالاست و هر ساله تعداد زیادی از متقاضیان این دانشگاه را به خود جذب می‌کند. دانشگاه آزاد در تمامی مقاطع تحصیلی، از کاردانی تا دکتری، در رشته‌های مختلف دانشجو پذیرش می‌کند. در اینجا به بررسی تکمیل ظرفیت دانشگاه آزاد و روند ثبت نام در این مقاطع تحصیلی می‌پردازیم.
تکمیل ظرفیت کاردانی دانشگاه آزاد:
ثبت نام در مقطع کاردانی دانشگاه آزاد به دو روش با کنکور و بدون کنکور انجام می‌شود. در روش بدون کنکور، پذیرش بر اساس سوابق تحصیلی در دو نوبت مهر و بهمن صورت می‌گیرد. افرادی که علاقه‌مند به ثبت نام در کاردانی پیوسته و ناپیوسته دانشگاه آزاد هستند، باید در زمان مقرر دفترچه ثبت نام کاردانی را دانلود و مطالعه کنند. ارزشیابی مجدد رشته‌هایی که ظرفیت آنها در ماه مهر تکمیل نمی‌شود، در ماه بهمن انجام می‌شود و در صورت لزوم، پذیرش دانشجو در این رشته‌ها صورت می‌گیرد.
تکمیل ظرفیت کاردانی به کارشناسی در دانشگاه آزاد
پذیرش دانشجوان در مقطع کارشناسی ناپیوسته در دانشگاه آزاد برای رشته‌های گروه پزشکی و غیر پزشکی با رویکردی متفاوت انجام می‌شود. دانشجویان فارغ‌التحصیل مقطع کاردانی که شرایط ثبت نام در کارشناسی ناپیوسته رشته‌های گروه علوم پزشکی را دارند، باید در آزمون کارشناسی پیوسته رشته موردنظر شرکت کرده و در صورت کسب حد نصاب موردنیاز، فرم انتخاب رشته گروه علوم پزشکی مقطع کاردانی به کارشناسی در دانشگاه آزاد را تکمیل نمایند.
در سال گذشته، دانشگاه آزاد مرحله تکمیل ظرفیت را برای این رشته‌ها برگزار نکرد و فقط در یک مرحله، به ورودی مهر از طریق کنکور کاردانی به کارشناسی دانشجویان رشته‌های گروه علوم پزشکی پذیرش داد. پیش‌بینی می‌شود که در سال جاری نیز دانشگاه آزاد همچنان برای رشته‌های گروه علوم پزشکی تکمیل ظرفیتی برگزار نکند، بنابراین در هنگام انتخاب رشته در این دانشگاه، دقت کافی را موردتوجه قرار دهید.
پذیرش در مقطع کارشناسی ناپیوسته رشته‌های غیرپزشکی براساس سوابق تحصیلی و بدون نیاز به کنکور انجام می‌شود. افراد واجد شرایط ثبت نام در کاردانی به کارشناسی می‌توانند ثبت نام خود را در دو نوبت مهر و بهمن و بر اساس شرایط مندرج در دفترچه راهنمای ثبت نام کاردانی به کارشناسی دانشگاه آزاد انجام دهند. لازم به ذکر است که دانشگاه آزاد پس از اتمام مهلت انتخاب رشته، مرحله‌ای تحت عنوان تکمیل ظرفیت برگزار نخواهد کرد.
تکمیل ظرفیت کنکور سراسری در دانشگاه آزاد
از سال ۹۲، تغییراتی در برگزاری کنکور سراسری و روش پذیرش دانشجوان از این طریق به وقوع پیوست که از جمله آنها می‌توان به ادغام کنکور سراسری و دانشگاتکمیل ظرفیت کاردانی به کارشناسی در دانشگاه آزاد از طریق کنکور سراسری انجام می‌شود. دانشجویانی که در مقاطع کاردانی در دانشگاه‌های دیگر تحصیل کرده‌اند و می‌خواهند به مقطع کارشناسی در دانشگاه آزاد وارد شوند، می‌توانند در آزمون کنکور سراسری شرکت کنند. در صورت کسب نمره کافی و رتبه مناسب، می‌توانند در دانشگاه آزاد ثبت نام کنند.
برای شرکت در کنکور سراسری، دانشجویان باید به موضوعات آزمون کنکور آشنا باشند و مطالعه کافی را انجام داده باشند. آزمون کنکور سراسری شامل موضوعاتی مانند ریاضیات، علوم تجربی، علوم انسانی و زبان انگلیسی است. نمره کنکور سراسری به همراه سوابق تحصیلی و سایر معیارها برای تکمیل ظرفیت در دانشگاه آزاد ارزیابی می‌شود.
در صورت قبولی در کنکور سراسری و ورود به دانشگاه آزاد، دانشجویان می‌توانند از تسهیلات و فرصت‌های آموزشی و پژوهشی در دانشگاه آزاد بهره‌برداری کنند و تحصیلات خود را در مقطع کارشناسی ادامه دهند.
